واکنشهای پیدرپی به اخذ مالیات از سکه / معاملات به بازار غیررسمی منتقل میشوند؟
دوشنبه ۱۳ خرداد ماه امسال سازمان امور مالیاتی مالیات مقطوع عملکرد سال ۹۷ دریافتکنندگان سکه از بانک مرکزی را ابلاغ کرد که بر این اساس خریداران بیش از ۲۰ سکه مشمول مالیات ۱۵۰ تا ۲۵۰ هزار تومانی به ازای هر قطعه سکه میشوند.شمول مالیات ۱۵۰ تا ۲۵۰ هزار تومانی به ازای هر قطعه سکه میشوند.
اما این خبر واکنشهای قابل توجهی به همراه داشته است. در توییتر تعدادی از کاربران انتقادهای قابل تاملی را بیان کردهاند.
یکی از کاربران به نام مسعود مجیدی نوشته است: «این که امروز مقدار مالیات برای خریدان سکه اعلام شد نقض عطف به ماسَبَق نیست؟ یعنی زمانی که خریدار اقدام به خرید از بانک مرکزی کرده مالیات نداشته الان چه طوری ازش میخواهند مالیات بگیرند!؟»
کاربری به اسم مجید توییت کرده است: «همانطور که دولت احمدینژاد اعتبار بانکها را در سپردهگذاری ارزی با پس ندادن ارز مردم برای همیشه از بین برد سازمان مالیاتی با گرفتن مالیات از پیش فروش سکه اعتماد مردم به بانک مرکزی را برای همیشه نابود کرد. بانک مرکزی موقع ثبت نام حتی مالیات بر ارزش افزوده را گفته بود نمیگیره.»
کاربری به اسم فرهمند نیز این اقدام را خطایی از طرف بانک مرکزی دانسته و اشاره کرده که زمان ارائه سکهها بارها اعلام شده بود این اقدام مالیات ندارد.
سعید کاشانی نیز با طرح این سوال که «در زمان پیش فروش آیا بازار از نقدینگی زیاد رنج نمیبرد؟» اشارهای به دوره پرفشار نقدینگی در زمان فروش سکهها کرده است.
یکی از مخاطبان در کامنتی نوشته است: «زمان ثبت نام هم جراید گفتند معاف از مالیاته و هم بانک مرکزی و هم قرارداد پیش خرید. در ضمن طبق دادنامه ۵۶۰ سال ۱۳۸۴ دیوان عدالت اداری مالیات فقط بر فروش و درآمد است. غیرقانونی است. اگر قیمت سکه پایین میآمد چطور؟ کسانی که از بازار آزاد خریدند چطور؟ کسی که ۱۴۰۰ خریده ۱۸۰۰ فروخته رو هر سکه ازش ۲۵۰ تومن می گیرید؟ قانون عطف به ماسبق نمیشود. گرفتن مالیات از خریداران سکه از بانک مرکزی پیادهسازی اقتصاد […]و انتقال بازار از رسمی به زیرزمینی است. سکهها را در ازای بازگشت دلار به نرخ ۹۶ پس بگیرید.»
مخاطبی دیگر نوشته است: «بانک ملی زمانی که میفروخت قیمت را قطعی فروخت و روی برگه نوشت هیچ مالیاتی برای آن تعلق نمیگیرد رییس امور مالیاتی بهتره از بانک ملی وصول کند اگه الان سکه ۱۳۰۰ بود رییس امور مالیاتی میامد مابفیش را پس بدهد.»
استقبال برخی و طرح سوال منتقدان
در عین حال برخی هم از این تصمیم استقبال کردهاند. کاربری به اسم فواد سعادت توییت کرده است: «کاش از همون اول مالیات گذاشته بودند، این هوس ایرانیان به سکه واقعا مسخره است، اگر پولها وارد چرخه تولید میافتادند عجب رونقی میشد.»
کاربری به اسم داود حشمتی در توییت خود نوشته است: «دولت برای خریداران عمده سکه در سال ۹۷ مالیاتی در حد ده درصد قیمت خرید تعیین کرده است. خریداران بالای ۲۰۰ عدد البته شرایطشان فرق دارد. این بهترین اقدام بود که باید پرسید چرا تا این اندازه دیر صورت گرفت؟ هر کس آزاد است خرید و فروش کند اما طبیعتا باید مالیات سودش را بپردازد.»
اما در پاسخ به او، کاربری به اسم مسعود زارع نوشته است: «اولا هنوز تکلیف افرادی که بیش از ۲۰۰ سکه خریدن واقعا به صورت شفاف مشخص نیست و ثانیا آیا اگر یکبار دیگه بانک مرکزی بخواد این ترفند رو پیاده کنه مردم اعتماد خواهند کرد؟ […]کلی منابع رو به حراج گذاشت که هیچ عایدی نداشت جز توزیع رانت و از بین رفتن اعتماد»
حسین سلاحورزی، نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران هم در همین مورد این گونه طرح سوال کرده است: «راستی چرا مالیات سکه فقط تا سقف ۲۰۰ عدد معلوم شده!؟ بالای ۲۰۰ سکه معاف اند یا بی سوال و جواب اعدام؟ ازشون مالیات بر ارث میگیرید!؟»
سلاحورزی همچنین در توییتی دیگر نوشته است: «خیلی طبیعی است که وقتی اوضاع اقتصادی ناامن است مردم به پناهگاههایی مثل طلا ببرند داراییهایشان را. این مالیات بر سکه چیست؟ مالیات بر عقل سلیم!؟ دست شما درد نکند آقایان، خوب بازار را به سمت طلای بیاجرت فرستادید و بساط تقلب و دزدی را مهیا کردید. احسنت به این همه درایت!»
علاوه بر این مقام بخش خصوصی، برخی فعالان بازار نیز نسبت به تاثیرگذاری این طرح بر نرخ ارز ابراز نگرانی کردهاند.
استناد به تکذیب قبلی بانک مرکزی
در همین حال نکته جالب دیگر استناد برخی کاربران به خبر قبلی و تکذیب بانک مرکزی درباره اخذ مالیات از سکه است. ۲۸ بهمن ماه سال ۱۳۹۶ خبرگزاری تسنیم خبری با تیتر «پیشفروش سکه مالیات ندارد + اسامی شعب» منتشر کرده بود که در آن خبر آمده: «در حالی پیش فروش سکه از امروز با اعمال تغییراتی از سوی بانک مرکزی در بانک ملی از سر گرفته شده که تماسهای مردم از شهرستانها حکایت از وضع مالیات بر ارزش افزوده در طرح جدید دارد که بانک مرکزی این خبر را رد کرده است.»
تبعات احتمالی این مالیاتستانی
در همین حال برخی از کاربران نیز با بیان جملاتی هشدارهایی را برای دوره پس از اجرای این طرح مطرح کردهاند.
یکی ار کاربران با طرح این سوال «طلای آب شده یا شمش چی؟» این پیام هشدارآمیز را به مخاطب منتقل کرده که ممکن است با اجرا این طرح تقاضا برای خرید این دو قلم افزایش پیدا کند. با این حال باید دید اجرای این طرح از سوی بانک مرکزی در عمل چه نتایجی به همراه خواهد داشت و کاهش اعتماد به بانک مرکزی، احتمال افزایش معاملات غیررسمی طلا و تاثیرگذاری بر نرخ ارز چقدر در عمل ممکن است به واقعیت نزدیک باشد؟